Marterhaar fijnschilders
De kunst van het noord Nederlands realisme is het levensecht uitbeelden van de zichtbare werkelijkheid. Het is eveneens de kunst om niet toch even te voelen of het echt gewoon verf op doek is. Schilderijen van Albert Greving, Dina Belga, Daniel Douglas, Rein Pol, Piet Sebens, Janhendrik Dolsma, Gerrit de Vries, Henk Helmantel, Jaap Roose en Rob Møhlmann waren van 25 maart tot en met 2 juli te zien in Meppel.
De meeste kunstenaars die aan deze tentoonstelling deelnemen zijn u ongetwijfeld bekend. U heeft zich vast meer dan eens afgevraagd of het een foto was of niet, kijkend naar hun werk. De nauwgezet geschilderde kunstwerken mogen zich verheugen op veel belangstelling.
Dit voorjaar zijn in De Kunsthal (Rotterdam), het Drents Museum (Assen) en in het Louvre (Parijs) grote tentoonstellingen met realistisch werk. In de Secretarie exposeren van 25 maart tot en met 2 juli, 10 van de beste Noord-Nederlandse realisten.
Foto bovenaan:
Rein Pol (Groningen, 1949) Van 1971 tot 1976 studeerde Rein schilderen en grafiek aan ‘Minerva’, de Groninger Kunstacademie. Hij kreeg daar les van o.a. Diederik Kraaypoel, Wout Muller, Matthijs Röling, Ger Siks en Wim van Veen.Twee jaar na zijn afstuderen kreeg hij een aanstelling als docent vormstudie en schilderen aan die zelfde opleiding. Bijna 15 jaar heeft Pol les gegeven aan Academie Minerva. Ook was hij betrokken bij de oprichting van een nieuwe kunstopleiding, de Klassieke Academie voor Schilderkunst, te Groningen. Vanaf 1976 is Rein beroepsmatig werkzaam als kunstschilder. Hij heeft steeds een scherp oog voor de zeggingskracht van het schijnbaar onbeduidende detail. Elk thema dat Rein schildert wordt verbeeld in een heldere, harmonische compositie met grote aandacht voor lichtval, stofuitdrukking, ruimte- en kleurwerking. De schilderijen zijn niet bedoeld als exacte kopie van de werkelijkheid om ons heen, maar als verbeelding van de éigen werkelijkheid variërend van het dagelijkse tot het absurde. Of het absurde van het dagelijkse. www.reinpol.nl
Daniel Douglas (Dedemsvaart,1984) Daniel schildert in de traditie van de zeventiende-eeuwse Hollandse meesters, maar door zijn fascinatie voor het licht van de moderne technologie maakt hij een combinatie tussen het verleden en het heden. Douglas is ook bekend om zijn schilderdemonstraties in galeries, op vernissages en in televisieprogramma’s. Zelf noemt hij dit classical action painting. Zo trad hij op in het VPRO-televisieprogramma Villa live en was hij te zien in het programma Sterren op het doek van omroep MAX. Daniel Douglas studeerde een jaar aan “The Florence Academie of art” in Florence. www.danieldouglas.nl
Gerrit de Vries (Noordbergum, 1946) Gerrit noemt zijn werk ook wel fantasie realisme. De architectuur op zijn schilderijen fungeert als stilleven, dat vaak wordt aangevuld met een ongerijmd of fantasie element. Dit prikkelt de nieuwsgierigheid. Soms is het een helemaal bedacht schilderij. Het werk gaat eigenlijk ook over vergankelijkheid, maar misschien nog meer over het begrip tijd. Hoe de tijd zijn sporen op de omgeving nalaat en het patine van de tijd zich vastzet op onze omgeving. www.gerritdevries.com
Rob Møhlmann (Hillegom,1956) Deze uiterst realistische schilder heeft het ‘stoffige stilleven’ nieuw leven ingeblazen en daarmee ook anderen geïnspireerd. Bekend is zijn Canto-serie, een serie van maar liefst 124 schilderijen over één conservenblikje van het merk Canto, waaraan hij gedurende 11 jaar werkte (1982-1993). Daarnaast zijn de zgn. ‘bovenafjes’ opvallend: stillevens loodrecht van boven waargenomen. Ook heeft Rob vele boeken over kunst geschreven, waaronder De Realistenreeks en vele themaboeken. Zijn voorliefde voor realistische kunst leidde tot de oprichting van het museum Møhlmann in Appingedam. Met de vele thematentoonstellingen, maar vooral ook met de jaarlijks terugkerende Onafhankelijke Realisten Tentoonstelling heeft het museum mede het realisme weer terug op de kaart gezet. www.museummohlmann.nl
Jaap Roose (Noordhorn, 1960) Jaap schildert sinds 1983 met olieverf. Voor het grootste deel a la prima (nat-in-nat) geschilderd met een levendig realisme. Een herkenbare verftoets en alle aandacht voor lichtval, kleurnuances, ruimtelijke werking, stofuitdrukking en detail. Hij schildert de olieverf het liefst direct in één laag afgewerkt, met zo weinig mogelijk correcties of toevoegingen als de verf eenmaal droog is. Zeker bij groter werk is dat een vrijwel onmogelijke opgave. Naast af en toe een portret of landschap maakt hij vooral stillevens. Onderwerp is doorgaans een eenvoudige combinatie van organische elementen, b.v. fruit of een tak, met obligate gebruiksvoorwerpen, zoals een kom, een pot, een stuk laken. Af en toe speelt een muziekinstrument de hoofdrol. Samen vormen ze een natuurlijke eenheid, soms achteraf per toeval met een symbolische lading. Vaak terugkerend is het witte laken, verkreukeld of half omgevouwen, als belangrijk licht element. Tussen 1987 en 1992 studeerde Jaap viool aan het Groningse Conservatorium. Sinds 1998 woont hij in Meppel. www.jaaproose.com
Piet Sebens (Groningen 1961) ‘Romans worden niet gemaakt als kinderen, maar als piramides: volgens een zorgvuldig uitgedacht ontwerp worden blokken op elkaar gestapeld.’ (Gustave Flaubert). Wanneer het woord ‘romans’ wordt vervangen door ‘schilderijen’ is deze uitspraak ook van toepassing op het werk van Sebens. Uitgebalanceerde composities, een uitgesproken kleurgebruik en een zorgvuldige, afgewogen uitvoering typeren zijn stillevens. Deze manier van werken neemt veel tijd en laat geen grote productie toe. Als afwisseling kiest de kunstenaar de laatste jaren ook wel voor onderwerpen die een snellere werkwijze afdwingen, zoals model, portret en landschap; doorgaans op locatie en op klein formaat geschilderd. Uiteindelijk keert hij echter altijd terug naar zijn atelier waar de dingen in koel daglicht uit het Noorden geduldig op hem staan te wachten. www.pietsebens.nl
Dina Belga (Roderwolde, 1956) Aan academie voor Beeldende Kunsten “Minerva”, te Groningen volgde zij van 1976 tot 1981 de opleiding vrije afdeling, tekenen, schilderen en grafiek. Docenten waren M. Tissing, W. Voet, F. Haanstra, B. van Voorn, M. Röling, D. Kraaypoel. Van 1981 tot 1984 de 1e graads opleiding tekenen en kunstgeschiedenis, ABK “Minerva”, Groningen. De opbouw van een vrije beroepspraktijk, het maken van vrij werk, dit exposeren en verkopen, is de kern van Dina’s werkzaamheden. Haar onderwerpen zijn plant, dier en kleur. Zij werkt ook regelmatig in opdracht voor bedrijven en particulieren. Direct na de academie heeft zij, naast het vrij kunstenaarschap, gewerkt als freelance dessinontwerper voor cadeaupapier en textiel. Hiervoor heeft zij abstracte-, plant- en diermotieven ontworpen. Ook gaf zij gedurende ongeveer 13 jaar parttime les aan 5 middelbare scholen in het vak tekenen. www.dinabelga.nl
Janhendrik Dolsma (Groningen, 1950) Tijdens zijn studie aan academie Minerva raakte Janhendrik geïnteresseerd in de Hollandse landschapsschilderkunst van zowel de gouden eeuw, de romantiek als de Haagse school. Zolang hij zich kan herinneren is hij gefascineerd geweest door de zee. De wijde zee heeft op hem een diepe indruk gemaakt, bij de eerste kennismaking in zijn jeugd. Dat gevoel is eigenlijk altijd gebleven. In het waddengebied tekent, schildert en fotografeert hij. Uit deze indrukken ontstaan tijdens de winter de schilderijen. In zijn schilderijen ontbreekt de menselijke aanwezigheid. Misschien omdat het schilderij door zo’n figuur iets verhalends krijgt, waardoor de aandacht wordt afgeleid van waar het Janhendrik om gaat: de ruimte en het licht. Ondanks de nadruk op licht, wordt de zon zelf nergens afgebeeld. www.janhendrikdolsma.nl
Albert Greving (Hijken, 1963) Albert maakt voornamelijk stillevens in olieverf en tekent af en toe met zilverstift. Daarbij probeert hij aan de ene kant zo getrouw mogelijk aan het onderwerp te blijven, maar aan de andere kant wil hij ook nog wat ruimte laten voor de eigen verbeelding van de kijker. Dat leidt tot een tamelijk realistische stijl, waarin zo veel mogelijk alle overbodige, afleidende details worden weggelaten. Zo ontstaat een beeld dat groter is dan de voorstelling. Met uiterste precisie en in vele laagjes verf bouwt Albert zijn stillevens op. Afgewogen en met subtiele kleurverschillen wordt bijvoorbeeld een object verbeeld. Het witgrijze object wordt weergegeven tegen een witgrijze achtergrond in net even andere nuances. Aan de Academie Minerva te Groningen heeft Albert het vakmanschap geleerd, maar zoals bij de meesten van zijn collega’s is dit technisch kunnen slechts een hulpmiddel om iets anders neer te zetten. Voor hem is dat de verwondering over de schoonheid van eenvoudige of banale dingen. Die verwondering legt hij vast in een sfeer van rust, intimiteit en zuiverheid. De dingen worden getoond zoals ze zijn. De toeschouwer wordt uitgenodigd zorgvuldig te kijken en er de tijd voor te nemen. De laatste jaren schildert hij, naast meer gangbare stilleven-onderwerpen, geregeld kledingstukken -in het bijzonder doopjurkjes en damesondergoed. www. drentsschildersgenootschap.nl/leden/albertgreving.html
Henk Helmantel (Westeremden, 1945) Henk Helmantel’s contact met de beeldende kunst bestond aanvankelijk uit zwart-wit reproducties, die in bladen als “De Spiegel” stonden. Zijn eerste echte confrontatie met de oude meesters vond plaats in 1960, op vijftienjarige leeftijd in het Rijksmuseum te Amsterdam. Van 1961 tot 1965 bezocht hij de kunstacademie Minerva in Groningen. Henk Helmantel is inmiddels een van de meest bekende levende Nederlandse kunstschilders geworden. Hij voelt zich sterk verbonden met de traditie van meer dan 500 jaar West-Europese schilderkunst. Hij schildert veel stillevens en interieurs van middeleeuwse kerken en kloosters. www.helmantel.nl